باشگاه خبرنگان پیرامون حزب اعتماد ملی نوشت: "حزب اعتماد ملی"، حزبی است که توسط "مهدی کروبی" پس از شکست در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۴ و پس از کناره‌گیری از دبیری مجمع روحانیون مبارز تأسیس شد.

اعتماد ملی پس از تأسیس، ضمن انتقاد از عملکرد اصلاح‌طلبان ایران در جریان مجلس ششم، رویکرد و خط فکری جداگانه‌ای را اتخاذ نمود و در جریان انتخابات مجلس هشتم نیز مسیر خود را جدای از «ائتلاف اصلاح‌طلبان» اعلام کرد.

با وجود این که "مهدی کروبی" خود را اصلاح‌طلب می‌دانست، معتقد بود که محمد خاتمی به مخالفان اجازه داده است تا اصلاحات را تخریب کنند؛ این حزب در پی اقدامات غیرقانونی دبیرکل خود و اعضاء آن پس از انتخابات ریاست جمهوری 1388، که با شکست مجدد مهدی کروبی همراه شد، منحل شد.

پس از اعتراضات به نتایج انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۸۸) شمار زیادی از اعضای حزب اعتماد ملی دستگیر شدند؛ از اعضای بازداشت شده می‌توان به محمد داوری، مصطفی اخوان، جوادحق‌شناس، باقر اسکویی، محمدصادق جوادی حصار، زهره آشتیانی، فیاض زاهد،صالح دلدم، سیدابراهیم امینی و هنگامه شهیدی اشاره کرد؛ همچنین مهدی کروبی موسس و دبیرکل این حزب پس از اعتراضات جنبش سبز در ۲۵ بهمن ۱۳۸۹ در حبس خانگی به سر می‌برد.

دفتر حزب و روزنامه اعتماد ملی پس از انتخابات ۱۳۸۸ و ادعاهای مهدی کروبی درباره تقلب توسط دولت دهم توقیف و پلمپ شد؛

در بخشی از اساسنامه حزب آمده است؛ نام این تشکیلات بر اساس فراخوان عمومی و تصویب هیأت مؤسس «حزب اعتماد ملی» است که از این پس در این اساسنامه به جهت رعایت اختصار، «حزب» نامیده می‌شود؛ «حزب» دارای تابعین ایرانی بوده و از تاریخ تأسیس برای مدت نامحدود تشکیل می‌شود؛ انجام هرگونه فعالیت در کشور منوط به اخذ مجوز از وزارت کشور می‌باشد؛ «حزب» و اعضای آن اعلام می‌دارند به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران التزام علمی دارند؛ برنامه‌هایی که به موجب این اساسنامه نیاز به کسب مجوزهای قانونی از سایر سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها داشته باشد وفق قوانین جاری به اجراء درخواهد آمد؛

هدف «حزب » در اساسنامه آن اینگونه بیان می‌شود: فعالیت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی به منظور سرعت بخشیدن به توسعه پایدار ملی، بسط عدالت و آزادی در نظام جمهوری اسلامی ایران و ارتقاء رفاه عمومی بر مبنای مرامنامه حزب در چارچوب این اساسنامه و قانون احزاب است.

همچنین فصل دوم اساسنامه ارکان حزب و وظایف آن، اعضای هیئت مؤسس متشکل از 14 نفر، وظایف و اختیارات آن‌ها را شامل می‌شود که به صورت ذیل است؛

ارکان حزب: هیأت مؤسس، کنگره، شورای مرکزی، دبیرکل، دفاتر، سازمان، بازرس یا بازرسان، کمیته، منطقه، شعبه، حوزه، شاخه و عضو.

هیأت مؤسس متشکل از 14 نفر بنیانگذاران حزب است که عبارتند از: مهدی کروبی، جواد اطاعت، غلامرضا اسلامی بیگدلی،سیدابراهیم امینی، رضا حجتی، الیاس حضرتی، محمدجواد حق شناس، محمد زمانی قمی، عبدالرضا سپهوند، اعظم سقطی، اسماعیل گرامی مقدم، عبدالحسین مقتدایی، رسول منتجب نیا، سیدرضا نوروز زاده.

بخشی از وظایف و اختیارات هیأت مؤسس؛ راه اندازی ارگان حزب و عمل به وظایف پیش بینی شده آنان پیش از تشکیل اولین کنگره عمومی؛ تفسیر اساسنامه و مرامنامه به درخواست دبیر کل یا شورای مرکزی به مدت ده سال از تاریخ تشکیل؛ بررسی و تصمیم‌گیری در مورد عزل و استعفای اعضاء هیأت مؤسس؛ پیشنهاد انحلال حزب به کنگره در مدت ده سال از تاریخ تشکیل؛ داوری در مورد اختلافات احتمالی حزب از مدت ده سال از تاریخ تشکیل.

کنگره عالی‌ترین رکن «حزب» بوده و به صورت عادی و فوق‌العاده موارد آتی تشکیل خواهد شد؛ کنگره‌ها با رعایت تشریفاتی که به صورت آئین‌نامه جداگانه‌ای تنظیم و به تصویب شورای مرکزی می‌رسد، تشکیل می‌شود؛ کنگره فوق‌العاده با درخواست شورای مرکزی، دبیرکل و یا به درخواست یک سوم اعضای کنگره تشکیل خواهد شد و در مورد انحلال حزب و عزل بازرسان و اعضای شورای مرکزی و تفسیر و تغییر اساسنامه و مرامنامه تصمیم‌گیری می‌کند؛

شورای مرکزی
«حزب » دارای شورای مرکزی مرکب از 55 عضو اصلی و 6 عضو علی البدل است؛ اعضای شورای مرکزی با رأی مستقیم و مخفی اعضاء کنگره عادی و برای مدت 2 سال انتخاب می‌شود.

دبیر کل، توسط اعضای شورا در اولین جلسه شورای مرکزی برای مدت دو سال انتخاب می‌شود؛ چنانچه دبیرکل به هر دلیل قادر به ادامه کار نبوده و یا از مقام خود استعفا دهد، در صورتیکه کمتر از شش ماه به پایان دوره مانده باشد، قائم مقام دبیر کل با تنفیذ شورای مرکزی، وظایف وی را عهده‌دار می‌شود؛ همچنین شورای مرکزی می‌تواند با پیشنهاد اکثریت اعضاء (نصف به اضافه یک) و تصویب سه چهارم مجموع اعضای شورای مرکزی و بازرسان، دبیر کل را از مقام خود عزل کند.

ستادحزب
دفاتر از ارکان ستادی «حزب» است که به صورت تخصصی تحت عناوین مشخص زیر نظر دبیرکل فعالیت می‌کنند و در قبال دبیرکل و شورای مرکزی پاسخگو است؛ این دفاتر بر اساس آئین‌نامه‌ای فعالیت می‌کنند که از طریق شورای مرکزی تهیه و توسط دبیر کل ابلاغ خواهد شد.

شاخه حزب
شاخه از دیگر ارکان ستادی حزب است که مسئولیت فعالیت و سازماندهی در زمینه یکی از اقشار اجتماعی را به عهده دارد و در چارچوب آئین‌نامه مصوب شورای مرکزی اقدام می‌کند، شاخه زیر نظر مستقیم دبیرکل فعالیت کرده و در قبال شورای مرکزی و دبیر کل پاسخگو است.

سازمان
درصورت گسترش فعالیت هر یک از شاخه‌ها با پیشنهاد دبیرکل و یا یک دوم اعضای شورای مرکزی و موافقت سه چهارم اعضای این شورا، شاخه می‌تواند به سازمان وابسته تبدیل شود؛ این سازمان بر اساس آئین نامه‌ای که در چارچوب این اساسنامه تهیه شده و به تصویب شورای مرکزی خواهد رسید، شکل گرفته و فعالیت می‌کند.

حوزه
کوچکترین رکن حزب است که زیر نظر شعبه در شهرها، محلات، مراکز بخش و روستاها و بر اساس آئین نامه‌های مصوب فعالیت می‌کند.

کمیته
دبیر کل برای تسهیل در انجام وظایف محوله با موافقت شورای مرکزی، کمیته‌های مورد نیاز را تشکیل داده و رؤسای کمیته‌ها مورد نیاز را تشکیل داده و رؤسای کمیته‌ها را انتخاب و احکام آنان را صادر و ابلاغ خواهد کرد، کمیته‌ها زیر نظر مستقیم دبیرکل فعالیت می‌کنند.

بازرسان
بازرسان «حزب » متشکل از 3 نفر بازرس اصلی و 2 نفر علی‌البدل هستند، که توسط کنگره عادی و برای مدت دو سال انتخاب می‌شوند، بازرسان علی‌البدل در صورت فوت یا استعفا و عزل هر یک از بازرسان اصلی، برای مدت باقیمانده به فعالیت ادامه خواهند داد، انتخاب مجدد هر یک از بازرسان بلامانع است.

در فصل پایانی اساسنامه حزب اعتماد ملی پیرامون انحلال حزب آمده است: در صورت لزوم، انحلال حزب با پیشنهاد هیأت مؤسس و تصویب سه چهارم کنگره انجام می‌شود؛ در صورت تصویب انحلال، کنگره هیأت تصفیه‌ای مرکب از 3 نفر از اعضای شورای مرکزی انتخاب می‌کند، این هیأت موظف خواهد بود تا پس از ادای دیون و وصول مطالبات حزب گزارش آن را ظرف مدت یک سال برای طی نمودن مراحل قانونی به وزارت کشور اعلام کند؛ پس از انحلال، اموال حزب به تشخیص کنگره در اختیار موسسه نشر آثار امام خمینی (ره) برای ترویج افکار سیاسی ایشان قرار خواهد گرفت.

گفتنی است؛ اعضای حزب پس از اقدامات مهدی کروبی (دبیرکل) پراکنده شده و تنها نیمی از افراد در جلسات خانگی با محوریت قائم‌مقام حزب "رسول منجب‌نیا" حضور دارند. منتجب‌نیا آغاز فعالیت رسمی حزب را منوط به رفع حصر کروبی می‌داند؛ این درحالی است که نشست‌های فصلی اعتماد ملی از شهریورماه ازسر گرفته شده و صورت رسمی ندارد.

آخرین گزارش‌ فعالیت حزب اعتماد ملی برگزاری همایشی در آستانه 22 بهمن 92 بود که در آن فصل جدیدی از فعالیت حزب کلید خورده است؛ شایان ذکر است که در این همایش تصمیم جدیدی برای دبیرکل گرفته نشده است.